
HATİCE SULTAN YALISI
Günümüze kadar gelebilen tek prenses yalısıdır. Sultan 2. Abdülhamid Han tarafından, 5. Murat’ın 31 yaşında gelin olan en büyük kızı Hatice Sultan’a düğün hediyesi olarak verilmiÅŸti. “Saraydan Sürgüne” adlı kitabın yazarı Kenize Murat’ın annesi Selma Hanım Sultan, Hatice Sultan’ın kızıdır. Hanedânın yurtdışına sürülmesinden sonra bir süre yetimhâne ve ilkokul olarak da kullanılan yalı 1972 yılından beri Yüzme İhtisas Kulübü’ne aittir.
Hatice Sultan, 1870 de Sultan 5 Murat’ın 3. Kadınefendisi Şâyân Kadınefendi’den doÄŸdu. Daha dünyaya gelmeden, talihsizlikler yakasına iliÅŸtirilmiÅŸti. Zira PadiÅŸahtan gizlenmek için çatı katı odasında dünyaya gelmiÅŸti Hatice Sultan.
İyi bir eğitim alan Hatice Sultan, edebiyat ve mûsikiye yatkındı. Oldukça iyi piyano çalıyor, besteler yapıyordu. Bütün kardeşlerinden daha güzel olmasının yanında sempatik ve sıcakkanlı fakat gururlu ve hırslı bir kişiliğe de sahipti aynı zamanda. Her şeyiyle tam bir padişah kızı ve asil bir prensesti Hatice Sultan.
MURÂD-I NÂMURÂD (TÂLİHSİZ MURAT)
31 yaşına geldiÄŸi halde evlenememiÅŸti. Bunca güzelliÄŸine, sempatisine ve aldığı eÄŸitime raÄŸmen evlenememesinin sebebi olarak da Yıldız Sarayı’nda oturan amcası 2. Abdülhamid Hân’ı görüyordu. Zira her ÅŸeyden kuÅŸkulanan ve bu yüzden mahlû padiÅŸah 5. Murat ile kimseyi görüştürmeyen, ve oldukça güçlü bir hafiye teÅŸkilâtına sahip olan bir padiÅŸahın, tahtının rakibi sayılan 5. Murat henüz hayattaydı ve ittihatçılar tarafından bir ÅŸekilde yeniden tahta çıkartılmak isteniyordu. Bu yüzden kimse Sultan’ın rakîbi olan 5. Murat’a yaklaÅŸamıyor, kızlarına tâlip olmaya cesâret edemiyordu. Zaten Sultan Abdülhamid’in, muhâfızları ve hafiyeleri sayesinde, ÇıraÄŸan’ın etrafında kuÅŸ uçsa haberi oluyordu.
HAREM AĞASI DA OLSA EVLENİRİM
Böyle beklemekle bir yere varılamayacağını anlayan Hatice Sultan, amcası Sultan Hamid’e bir mektup yazdı. Mektubunda, bir köşede unutuldukları için padiÅŸaha sitem ediyor ve “Sarayın harem aÄŸalarından birisi de olsa evlenmeye razıyım. Zira artık evlenme çağımın geçmekte olduÄŸuna inanıyorum” diyordu.
Sultan Hamid de kızlarına yaptığı çeyizin aynısından Hatice Sultan ve kardeÅŸi Fehime Sultan’a da yaptı. Ve Hatice Sultan’ı, mektep görmemiÅŸ, alaydan yetiÅŸme, Vâsıf Bey isimli bir ÅŸahısla (paÅŸalık vererek) evlendirdi. Düğün Ortaköy’de yapıldı. KardeÅŸi Fehime Sultanı da Mülkiye mezunu Galip Bey ile evlendirdi. Gâlip Bey’e de vezirlik pâyesi verildi ve Devlet Şûrâsı Üyesi olarak atandı.
SARAYDAN SÜRGÜNE
Hânedânın yurt dışına sürgün edilmesinde de Hatice Sultan’ın talihine Beyrut düştü. Nihâyet 1938 senesinde Beyrut’ta açlık, yokluk ve periÅŸanlıkla vefât etti. Åžu an Paris’te yaÅŸayan torunu Kenize Murat, annesi Selmâ Hanım Sultan ve Büyük Annesi Hatice Sultan’ın bu çok renkli ve çileli hayatlarını “Saray’dan Sürgüne” adlı hâtırâtında bütün ayrıntılarıyla anlatmıştı.
Mahmut Sami ÅžimÅŸek
17.07.2009